14 listopada Dniem Czystego Powietrza - Kochasz dzieci NIE PAL ŚMIECI!!

14 listopada w Polsce obchodzony jest Dzień Czystego Powietrza, ustanowiony kilkanaście lat temu przez działającą m.in. na rzecz jakości powietrza Fundację Arka z Bielska-Białej, z którą Gmina Sanok wielokrotnie współpracowała podejmując różnego rodzaju działania edukacyjne. W nawiązaniu do tego ważnego Dnia, warto przypomnieć hasło jednej z akcji edukacyjnych:

KOCHASZ DZIECI NIE PAL ŚMIECI !

Jakość powietrza przekłada się w znacznym stopniu na zdrowie ludzi i stan poszczególnych elementów środowiska przyrodniczego. Skutki zdrowotne ponoszone w efekcie przebywania w zanieczyszczonym powietrzu dotyczą przede wszystkim układów oddechowego oraz sercowo-naczyniowego, są także powiązane ze wzrostem hospitalizacji oraz obniżeniem średniej długości życia. Najbardziej narażoną grupą społeczną są dzieci i osoby starsze.

Szczególnie szkodliwy wpływ na zdrowie wywołują zawarte w powietrzu pyły zawieszone oznaczane PM2,5 i PM10.

Pył zawieszony jest tak lekki, że może unosić się w powietrzu. Niektóre jego cząstki są tak małe (jedna trzydziesta do jednej piątej średnicy ludzkiego włosa), że nie tylko wnikają głęboko do naszych płuc, ale również przedostają się do krwiobiegu, podobnie jak tlen. Pył PM2.5 zawiera cząstki stałe o niewielkiej średnicy do 2,5 mikrometra. To dzięki temu niewielkiemu rozmiarowi w łatwy i szybki sposób przedostają się do układu oddechowego, a następnie przesuwają się dalej powodując zatrucie krwioobiegu. Z kolei PM10 to ziarenka, które mają średnicę do 10 mikrometrów. Ta wielkość pozwala przenikać takim cząstkom do naszych płuc.

Emitowane do atmosfery pyły często zawierają różnego rodzaju związki chemiczne, które są wynikiem reakcji znajdujących się w atmosferze dwutlenku siarki, tlenków azotu i amoniaku, oraz lotnych związków organicznych, między innymi rakotwórczego benzoapiernu B(a)P. W pyle zawieszonym zwykle można znaleźć również metale ciężkie, takie jak arsen, kadm, rtęć i nikiel.

W Polsce głównym źródłem pyłów zawieszonych PM2,5 i PM10 jest emisja ze spalania w indywidualnych kotłowniach paliw stałych takich jak węgiel, drewno i biomasa oraz z ruchu drogowego, szczególnie z pojazdów z silnikami wysokoprężnymi bez filtrów cząstek stałych.

Niestety nasza gmina nie jest wolna od tego rodzaju zanieczyszczeń. Wyniki badań powietrza prowadzone przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Rzeszowie wskazują przekroczenie norm pyłu PM2,5, PM10 i B(a)P na obszarze całego województwa podkarpackiego.

Jak ograniczyć emisję:

• wymienić stary kocioł w terminie wskazanym w uchwale antysmogowej na ekologiczny kocioł 5 klasy spalania lub Ecodesign;
• używać odpowiedniego paliwa dedykowanego dla danego rodzaju kotła (spalanie trocin w kotłach do tego nieprzystosowanych powoduje emisję rakotwórczych wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych, w tym B(a)P);
• regularnie zlecać czyszczenie komina osobie z odpowiednimi kwalifikacjami;
• w przypadku kotłów na drewno kawałkowe, sezonować odpowiednio drewno (co najmniej dwa lata);
• nigdy nie spalać w piecach odpadów (kolorowe gazety lub prospekty, tekstylia, resztki wyrobów drewnopochodnych to też odpady!).

Sprawdź jakość powietrza w twojej okolicy:
https://gminasanok.pl/sprawdz-jakosc-powietrza-w-swoim-rejonie.html

Dane źródłowe:
https://www.niebieskiatmoludek.pl/strefa-wiedzy/wplyw-zanieczyszczen-powietrza-na-zdrowie-czlowieka/
https://airly.org/pl/wplyw-zanieczyszczenia-powietrza-na-zdrowie-czlowieka/