Strachocina

Miejscowość malowniczo położona w dolinie potoku Rusawa, na Pogórzu Dynowskim. otoczona od północy wzniesieniami Widacz 422 m n.p.m., Kopce 380 m n.p.m., Krzemiennica 390 m n.p.m., Koci Zamek 353 m n.p.m., od południa pasmem Szczodre 472 m n.p.m. z widokową Górą Kiszkową.

Strachocina wieś królewska, później zastawna, lokowana na prawie niemieckim w 1369 jako Szwanczyce’ (Święcice – nawiązujące do świętego miejsca znanego jeszcze w czasach przedchrześcijańskich). Akt fundacyjny, wydany przez Kazimierza Wielkiego na rzecz braci Piotra z Kunowej i Grzegorza z Kunowej pochodzi z 10 maja 1369 roku. Wg aktu lokacyjnego wieś objęła 50 łanów ziemi.

Jednym z najistotniejszych faktów na kartach historii Strachociny było zezwolenie króla podkomorzemu wojskowemu Adamowi Wzdowskiemu na sprzedaż wsi, Janowi Boboli de Pyasky z Tywoni k. Jarosławia za załugi dla króla Olbrachta (12 lipca 1520 r.). W tym dniu Jan Bobola otrzymał w Toruniu dokument królewski zezwalający na wykup wsi królewskiej Strachociny. O zamieszkaniu jego w Strachocinie potwierdzają; spory ze ks. Stanisławem – proboszczem Strachociny, pozew sądowy z 1526 r. i spory graniczne z dziedzicem Górek z 1529 r. Maciejem z Birczy.

Jan Bobola (1464-1533) miał synów: Hieronima, Jarosława, Stanisława, Krzysztofa- ożenionego z Elżbietą z Wielopolskich h. Starykoń (1520 -1615), i Zbigniewa, oraz trzy córki. Krzysztfowi dostała się Strachocina. Krzysztof miał trzech synów z małżeństwa z Elżbietą Wielopolską; Andrzeja (podkomorzego), Jana i Mikołaja. Najmłodszy z braci, Mikołaj – dziedzic; m.in. Strachociny, miał synów, Andrzeja (wg ks. Poplatka Andrzeja Boboli – przyszłego świętego Męczennika i Wojciecha i Krzysztofa.

Ostatnim z rodu Boboli w Strachocinie był Zygmunt Bobola – dziedzic Strachociny, który zginął walcząc ofiarnie w wyprawie wiedeńskiej w 1683 r. Po nim Giebułtowscy byli dzierżawcami Strachociny.

Andrzej Bobola wstąpił do Towarzystwa Jezusowego w 1611r. Zajmował się głownie prawosławnych na wiarę katolicką na obszarach kresów wschodnich. Przebywając w Peredylu został pojmany przez Kozaków, i po długich torturach zamodowany w Janowie Poleskim. Beatyfikowany w 1853r. kanonizowany 17 kwietnia 1938r. Kult męczeństwa Św. Andrzeja Boboli odradza się i przyciąga do Strachociny rzesze pielgrzymów.

Zabytki:

• “Bobolówka” – w miejscu dworku Bobolów obecnie znajduje się park ze starodrzewem z polową kaplicą gdzie odbywają się uroczystości ku czci Św. Andrzeja Boboli z udziałem licznych pielgrzymów
• Neogotycki kościół parafialny pod wezwaniem św. Katarzyny projektu Wilhelma Szomka z Sanoka , obok niego pomnik Świętego Andrzeja oraz nowo wybudowany klasztor im. Św. Maksymiliana Kolbego i dom pielgrzyma. Zlokalizowano go na skraju wsi, w miejscu pierwotnego kościoła ufundowanego w 1390 r. Kościół ten spłonął w latach 30. XV wieku. Spłonął również kolejny wybudowany na tym samym miejscu drewniany kościół. Został spalony w 1624 podczas najazdu Tatarów pod wodzą Kantymira. Razem z kościołem i plebanią spalono i ówczesnego proboszcza, Adama Majstrogę. Jedyną pamiątką tych dawnych czasów, obok wiekowych dębów jest obecnie gotycka chrzcielnica znajdująca się w kościele (i otoczona czcią za jej domniemany związek ze Świętym Andrzejem)
• Kopiec z rzeźbą Chrystusa Króla, w polu przy drodze
• Cmentarzyk ofiar epidemii cholery z lat 1837 i 1873 z pamiątkowym kamieniem i krzyżem
• “Regionalna Izba Pamięci ” mieszczące się w dawnym Domu Ludowym. Jego twórcą i kustoszem jest pan Stanisław Piotrowski

Ciekawostki:
Na najwyższym wzniesieniu wsi, zwanym Górami Kiszkowymi można oglądać krzyż z tablicą pamiątkową ku czci Stefana Piotrowskiego, przodka wszystkich strachockich Piotrowskich, uznawanego przez nich za potomka Najman-Bega, tatarskiego dowódcę z czasów Bitwy pod Grunwaldem.

Miejsca rekreacji:

• Plac zabaw
• Hala sportowa przy Zespole Szkół w Strachocinie